1401-1500
1406 eerste stadhuis |
1406 (kort na): Antwerpens eerste stadhuis, het zgn. 'Schepenhuis', wordt gebouwd langsheen de Rui aan de Markt (d.i. ter hoogte van het plantsoen tussen Suikerrui en het actuele stadhuis op de Grote Markt). - [stekelig-2000, p.19]. Oudere auteurs, zo Jan Van Acker, gebruiken als datering 1324 - [acker-antw-1975, p.240]. Ca. 1540 dacht men aan nieuwbouw, opnieuw in gotische stijl. De vanaf 1542 als een noodzaak ervaren nieuwe stadsomwalling verhinderde deze bouw. Klaarstaande steenladingen werden in de omwalling benut. Pas in 1561 wordt, nu in renaissancestijl, de nieuwbouw aangevat. |
1407-1408 klimaat: strenge winter |
1407-1408: Klimaat: strenge winter ("De grote winter") |
1408 Karmelieten |
1408: De karmelieten betrokken sinds 1408 een huis aan de Huidevettersstraat, dat op het einde van de vijftiende eeuw door Maximiliaan van Oostenrijk tot een klooster werd omgevormd. [Guicc-idyll-1987, n53] |
1409 eerste burgemeesters: Nikolaas van Wijneghem Gillis Bacheler opositie tegen Bourgondië |
2 december 1409: De eerste Antwerpse burgemeesters ('borchmeesters'), Nikolaas van Wijneghem (Claes van Wyneghem) en Gillis Bacheler, (binnen- en buitenburgemeester) worden door de Antwerpse schepenen verkozen. Dit eigen stedelijk initatief, in wezen een oppositie tegen hertog Antoon van Bourgondië (men incorporeerde uit economische motieven het hertogelijke burchtdomein in het stedelijke), toont het nieuwe stedelijk zelfbewustzijn aan. In 1411 zal de hertog de functie erkennen (akte 28 maart 1411). [prims-gva_4-1980, p.17-18]; [wit_1, p.13]; [prims-asia36, p.272-274].
Literatuur: |
1415 gilden en ambachten: tapijtwevers |
1415: Oprichting van het tapijtweversambacht, tapijtleggers groeperen zich los van de linnenwevers. [antw_XVI-1975, p.495] |
1419 Keurboek metten Doppen |
1419: Het gebodboek van de keurmeesters, het zgn. "Keurboek metten Doppen" (naar het metalen beslag) bevat de eerste Antwerpse 'politiereglementen'. De keurmeesters bestonden als stedelijke functionarissen sinds 1407, ervoor was hun functie afhankelijk van de hertog. (SAA, ref. N) [prims-asia36, p.279, 309]. |
1420 Onze-Lieve-Vrouwekerk Zakbrug |
1420: Bij de bouw van de Onze-Lieve-Vrouwekerk wordt rekening gehouden met een verhoogde waterstand van de Schelde. De aanzet wordt 3 voet opgehoogd, zodat het nieuwe schip ongeveer op de hoogte kwam van het reeds gebouwde koor. [prims-asia51, p. 41].
« een gat te doen maken in den muer also wijt alse onse andere poorten sijn in deselve onse borch, ende dair doiren in hanen ende dat sij doer dat gat een brugge soelen mogen maken van houte streckende over onse borgtgracht, also voirt ter Zierickstraten (Zirkstraat) waert ane, also lanck ende breet als hen genuegen sal, ende dat sij in deselve onse borchgracht (Burchtgracht) selen mogen maken steenen pylare te joken, also hoege alse hen nut ende orberlic wesen sal omme deselve brugge dair op te leggene. Oec soelen sij die brugge mogen doen cautsiden (kasseien), van niews vermaken, verplancken, verlenen ende wel gereect houden ende doen houden also denselven onsen goeden luden duncken sal orberlic ende profitelic wesen... » (13 juni 1420 - Privilegiekom, C. i. 183). [SAA] [prims-gva_4-1980, p.55-56] |
1422 gilden en ambachten: bontwerkers, meerseniers godshuizen van ambachten Sint-Jooskapel Sint-Nicolaaskapel |
1422-1425: Tussen 1422 en 1425 heeft het ambacht van de bontwerkers, naar het voorbeeld van de huidevetters, een godshuis met kapel opgericht. Het godshuis, in de Wolstraat, telt aanvankelijk 7 'cameren', later worden het er 13. De kapel is toegewijd aan Sint-Joos, patroonheilige van het ambacht. Er zijn misstichtingen vanaf 1427. De kapelanie van Sint-Joes (sic) in Coppenhole (Wolstraat) wordt erkend door het Onze-Lieve-Vrouwekapittel in 1447. [prims-gva_4-1980, p.164] |
1424 Sint-Elisabethsvloed |
19 november 1424: Sint-Elisabethsvloed (stormvloed). [Lexicon-1994, p.325]. |
1425 klimaat: strenge winter bedijkingswerken |
1425: De Schelde ligt dichtgevroren tussen Antwerpen en Bath.
|
1430 rentmeester: Nikolaas van der Heyden watermolen op Klapdorp toponiem Watermolenbrug oprichting Gulden Vlies |
1430: Nikolaas van der Heyden, rentmeester. [Guicc-idyll-1987, n292]
|
1431 infrastructuur: voorloper Herentalsevaart Pieter Pot godhuis Sint-Salvator klooster Sint-Salvator |
1431: Aanvang van het graven van de ruivertakking Meir naar de Blauwe toren. [Huet-onder-1927, p.17]. Uit 1440 dateren grotere plannen van wat later de Herentalsevaart zal worden, in 1486 worden de werken pas gestart, om vier jaar later, in 1490, klaar te zijn. [stockmans-d&b_I, p.214]. < zie 1440>
|
1433 |
1433 (of 1430?): Mogelijk bouwjaar van de 'Watermolen' bij de Paardenmarkt. [prims-asia31, p.362-363, 370]. < zie: 1430 > |
1434 klimaat: strenge winter |
1434-1435: Klimaat: strenge winter ("De lange winter"). |
1435 Haringtolkwestie uitnemen stadspoorten |
1435: i.v.m incident met de hulk (1435) op de Schelde en gevolgen [Tol van Kallo (Calloo); Haringtolkwestie en bestraffing van de stad door de hertog]. De aanloop en nasleep hiervan omvat de periode eind 1434, begin 1435, wanneer de hertogelijke hulk op de Schelde gelegd werd, tot 1440, als de in 1436 uitgenomen stadspoorten mits schuldbetaling opnieuw mogen ingehangen worden. [prims-gva_4-1980, p.74-80; zie ook p.100]; |
1437 huizentelling |
1437: Eerste betrouwbare huizentelling in Antwerpen: 3440 eenheden |
1439 Pieter Pot |
1439: Stichting door Pieter Pot van een 'almoese godtshuys in de Munsterstrate' (vandaag: Grote Pieter Potstraat). [prims-asia28, p.136] < zie 1431 > |
1440 infrastructuur: voorloper Herentalsevaart |
1440: Plannen worden opgemaakt om Grote en Kleine Nete bevaarbaar te maken en deze rivieren via een te graven kanaal met Antwerpen te verbinden. Pas in 1486 zal men uiteindelijk van stadswege beginnen graven aan deze latere Herentalsevaart, nadat een allereerste tracé intra-muros, het deel tussen Meir en Blauwetoren in 1431 aangezet was. (Mertens en Torfs, Gesch. v. Antw. III, 165 passim) [stockmans-d&b_I, p.214]. < zie 1431 > |
1441 brand in Bullinckstraat Oude Beurs |
1441: Brand in de Bullinckstraat (nu een deel van de 'Oude Beurs'). Deze straat zal nadien uitgroeien tot vestigingsplaats van de Engelse wolhandel en tijdelijk als Wolstraat bekend staan. Begin 16de eeuw wordt het daar Borzestraat, naar het daar ingerichte beursgebouw. Na verhuis van deze eerste beurs naar de naburige Hofstraat krijgt de straatnaam het kwalificatief 'Oude' mee. [Zie: lattin-evoluties_4-1944, p.130] |
1443 reglementering veeweiden Sint-Elooiskapel |
1443: De Antwerpse overheid reglementeert het laten lopen van vee op de stadsomwalling: "Dat men van nu voortaan geen koeien, paarden, schapen, geiten of varkens zal laten gaan op de vesten binnen of buiten de stad...". Drie jaar later, in 1446, volgt een verordening die specifiek de varkenhouders in de stad viseert. Varkens moeten uit het straatbeeld verdwijnen. [SAA: Gebodboek van de keurmeesters, in: prims-asia36, p.285]. |
1445 nieuw galgenveld |
1445: « In Antwerpen fungeerden verschillende ruimtes als executieplaats. Zo stond tussen 1200 en 1300 de galg opgesteld op de hoek van de Lange Nieuwstraat en de Lange Clarenstraat (sic). Daarnaast was er ook een galgenveld aan de Veemarkt op de plaats waar nu ongeveer de Sint-Pauluskerk staat. In 1445 werden nieuwe galgenvelden geopend in de buurt van het huidige Albertpark en op Stuivenberg. » [wit_8, p.187]. |
1447 burgemeesters afkoop Aiendijktol |
1447: Jan Noyts, Jan Van Ranst, burgemeesters van Antwerpen. [zie ook: prims-turf-1923, p.13 voor opsomming van schepenen]. |
1448 Minderbroedersklooster |
1448: Stichting van het minderbroederklooster. [Guicc-idyll-1987, n55]. |
1450 Minderbroedersklooster aankoop veerrecht |
11 augustus 1450: Henric Berninck, gardiaan, en het klooster van de minderbroeders, verklaren hun kloosterregel streng te zullen naleven. Gebeurt dit niet dan verbeuren zij het erf op het raamveld, hun door de stad gegeven. [SAA, K charter, B 558 (Nederlands)]. |
1453 ziekenzorg: dulhuys |
1453: « Wert gesticht het dulhuys (krankzinnigengesticht, huis voor geesteszieken) in de Stoofstrate, bij Sint Janspoorte. » [Chronijke-1926, p. 74bis] < zie 1552 > |
1455 financiering kathedraalbouw |
1455, maart 18 (n.s.): Burgemeesters, schepenen en raad van de stad Antwerpen maken bekend dat voor de bouw van Onze-Lieve-Vrouwekerk de tarweaccijnzen gedurende zes jaar, ingaande op 24 maart 1455, van 2 gr. per viertel op 3 gr. per viertel worden gebracht. [SAA, K charter B 176]; [Gepubliceerd: de Reiffenberg : "Pièces relatives à la construction de la cathédrale d'Anvers", in: Bulletin de l'Académie Royale des sciences et belles-lettres de Bruxelles", T XII, 1re partie. 1845, blz. 49-50]. |
1456 gilden en ambachten: goud- en zilversmeden |
24 februari 1456 (n.s.): De goud- en zilversmeden verkrijgen hun statuten van de stadsmagistraat. Ontstaan van de zelfstandige 'Neeringhe' of natie der goud- en zilversmeden. Al vanaf 1382 vormden deze een ambacht samen met de glazeniers, borduurwerkers, beeldhouwers en schilders - de voorloper van de Sint-Lucasgilde. Toch zullen vele edelsmeden na 1456 ook nog lid worden van de kunstenaars en kunstambachten overkoepelende Sint-Lucasgilde. [antw_XVI-1975, p.490]; [kaska-1964, p.13]. |
1457 burgemeesters boycot door Engelse Natie |
1457: Nikolaas van der Elst en Nikolaas van Herde, burgemeesters |
1458 klimaat: strenge winter 'Kamer van de Huisarmen' gilden en ambachten: oprichting 'Vier gekroonden' |
1458: Schelde, Rijn, Seine en Donau vriezen dicht.
|
1459 stormklok 'Gabriel' |
1459: De stormklok, 'Gabriel', in de toren van de Onze-Lieve-Vrouwekerk (kathedraal). <zie ook: 1316 >> |
1460 Bargiehuis Onze-Lieve-Vrouwepand parochie Ordam Willem Ortelius Justus van Gent |
1460: Oprichting van het Bargiehuis (Van Meterenkaai).
|
1461 Coletinenklooster, Arme Klaren |
1461: Stichting van het Antwerpse klooster van Sint-Clara (coletinenklooster, arme klaren) vanuit de Gentse abdij, waarvan de oprichting in 1427 door paus Martinus V en in 1428 door de Gentse schepenen was goedgekeurd. Na het overlijden van Colette Boylet (de latere heilige Coleta; begraven in Gent) op 6 maart 1448 ontstonden vanuit Gent stichtingen in Antwerpen (1461), Luik (1474), Brugge (1479), Mechelen (1500), leper (1594) en Doornik (1628). |
1463 deflatie |
1463: « Anno 1463 was het graan zoo goedkoop te Antwerpen, dat men een veertel rogge had voor vijf stuivers, en een veertel tarwe voor acht stuivers, en alles naar advenant. » [prims-asia36, p.327 (Kronijk van Van Halmale)] |
1464 overstroming klimaat: strenge winter |
24 februari 1464: « Anno 1464 op St-Mathijs (24 februari) was het groote overstrooming; de dijken begaven op vele plaatsen, en veel menschen en schepen vergingen. » [prims-asia36, p.327 (Kronijk van Van Halmale)]. |
1465 burgemeester funeraria: Isabella van Bourbon |
1465: Jan Pot (zoon van Pieter), binnenburgemeester (in 1467 wordt hij buitenburgemeester). [Guicc-idyll-1987, n296]. 25 september 1465: « Isabella van Bourbon (1436-1465), echtgenote van Karel de Stoute, overlijdt te Antwerpen. Ze wordt begraven in de Sint-Michielsabdij. In 1476 wordt in opdracht van haar dochter, Maria van Bourgondië, een graftombe met bronzen ligbeeld vervaardigd die op 8 februari 1478 in gebruik zal genomen worden. Bij de verjaging van de norbertijnermonniken uit de abdij in 1796 werd de kist geroofd, maar de daders werden nog tijdens hun vlucht gevat. Na een periode in de kapel van het stadhuis tentoongesteld te zijn werd ze overgebracht naar het Museum van de Academie. Ze zou evenwel niet naar het nieuwe museum [KMSKA, op het Zuid - WS] verhuizen en werd na 1874 (24 dec., ontwerp J. Schadde, nieuwe grafopstelling) in de kooromgang van de kathedraal geplaatst. Met de restauratie van de kathedraal (officiële opening 20 mei 1983) werd het grafbeeld (toegeschreven aan bronsgieter Jacques de Gérines) naar de Venerabelkapel verplaatst.» [AT-IX, 4, p.113-122]. - [« Uitgevoerd door een anoniem Brussels beeldhouwer », zie:grieten-olv-1996: 124-125, ill.; inv. 204]; [Later (na 1996) heropgesteld in noorderzijbeuk, nabij torenbasis - WS]. |
1466 burgemeester klimaat: strenge winter |
1466: Jan van Ursel, buitenburgemeester. [Guicc-idyll-1987, n277] |
1467 burgemeester sociale onlust |
1467: Jan Pot (zoon van Pieter) wordt aangesteld als buitenburgemeester (in 1465 was hij al binnenburgemeester geweest). Nog hetzelfde jaar wordt hij vermoord. [Guicc-idyll-1987, n296]; [Boris Rousseuw (GvA) "De Antwerpse Burgemeesters"]. |
1468 godshuis bij Minderbroeders Hanzehuis (de Cluyse) |
1468: Stichting door Merten van Hove van een godshuis voor zeven oude vrouwen "te Antwerpen bij de Minderbroeders". [prims-asia36, p.329 (Kronijk van Van Halmale)].
4 mei 1468: De Hanzekooplieden krijgen van de Antwerpse magistraat een vergader- en werkruimte (Hanzehuis op de Oude Koornmarkt; eerste of klein Oosterhuis, Oosterlingenhuis). [bouwen-3na-1976: 264, 266-270; ill.] – (Duitse Hanze: samenwerkingsverband van kooplieden uit Noord-Duitsland en uit het Balticum; men sprak bij ons van 'Oosterlingen' om hen te onderscheiden van de Zuid-Duitse kooplui). – Zie verder: 1564, 1893, 1918, 2005 |
1469 wijkindeling |
1469: 'Ordinantie van der porterien' en de omschrijving van de stad in 12 wijken. [prims-asia41, p.45] |
1470 eerste veemarkt klimaat: zeer droge zomers |
1470: Bij verordening van de Hertog van Bourgondië mogen de buitenbeenhouwers in de stad hun vlees verkopen. Zo zal een eerste veemarkt op de actuele Eiermarkt ontstaan, later verhuist deze naar de nog zo genoemde Veemarkt. |
1472 huizentelling bevolking: ca. 30.000 |
1472: huizentelling in Antwerpen: 4510 eenheden (bevolking van ca. 30.000 inwoners). |
1473 klimaat: droge hete zomer watermolen bij Bargiehuis |
1473: West-Europa: Droge hete zomer. Dat jaar viel er vijf maanden lang nauwelijks regen. (Klimaat Optimum). |
1474 Engels pand/Juwelierspand verplaatsing Munt |
1474: De stad stelt het gewezen huis Vande Werve, gelegen aan de noordzijde van de Bullinckstraat (vandaag Wolstraat), ter beschikking aan de Engelse kooplieden. In de tuin ervan zal later het zogenaamde Engels pand, het latere Juwelierspand, gebouwd worden. [vdw-1977, p.354].
|
1475 Heilige Geesttafel van Sint-Jacobsparochie |
1475: Oprichting van de 'Tafel van de Heilige Geest' van Sint-Jacobsparochie, een instelling voor armenzorg. [wit_15, p.348]. |
1476 Burchtgebied: 'De Gans' Gilden en ambachten: metsers en steenhouwers |
1476: 'De Gans', in de Burcht, vermeld in 1476. Dit gebouw deed in die periode zowat dienst als gevangenis voor de Duitse hanze, zo blijkt toch bij een handelsconflict tussen een koopman en een Keuls handelaar tijdens de Pinkstermarkt (Sinksenmarkt) van 1476. [prims-gva_4-1980, p.240].
« Wy Jan Van Mechelen ende Willem Van Tichelt, Scepenen van Antwerpen, maken cond dat voer Ons quamen Meester Jan Puylloys, Canonick, ende als Meyere van der capittelen in Onser Vrouwen kerke tAntwerpen, ende Meester Ambrosius Van Dinther, ooc Canonick, inde selue Kerken, in deen partie: Henrick De Gramme ende Jan Van Vorspoel, de jonghe, als dekens, Claus Libbrechts ende Jan Vrient Floryssone, als gezwoorne des Ambachts van den Metsers ende Steenhouwers tAntwerpen voers., voer hen ende inden name van den gemeynen geselscape desselfs ambachts, in dander Partie. Bekenden ende verliden onderlinge, in beyden partien: alsoe tselue Ambacht, wt rechter deuotien, geneycht is te eerene ende te verchierne een Outaer vander ouder Besnijdenissen Ons Liefs Heeren, inder seluer Kerken ghestaen, soe hebben de voers. partien te beyden zijden gemaect ende geordineert de punten, conditien ende vorwaerden nabescreuen. Te wetene, in den yersten: want die van den gheslechte van den Bodinghers in ouden voorleden tiden opten voers. Outaer gemaect ende gefundeert hebben erflic ende eeuwelic twee Capelrijen, ende want zy oec huer sepulture in de selue Capelle begrepen hebben, gelijc dat blijct byden sarken, dair innen gelegen, ende di den gelaesvenstren, dair inne staende, ende met huer wapenen verwapent, soe es vorwaerde, dat die van den voers. geslechte behouden selen alle gesach die sy dair innen gehad hebben. Ende de voers. Metsers ende Steenhouwers selen moegen maken opten Outaer inde voers. Capelle een redelike Outertafele alsulcke als hen gelieuen sal, ende die mogen verwapenen, oft met huren Ambachtsteykene chieren. Item noch selen zy in haer tafelen moeten stellen, totten Zanten dair zy nv devotie toe hebben, de Santen nv aldaer staende, te wetene tHeilich cruce, de oude Besnijdenisse, ende Sinte Sebastiaen, ... ». |
1477 volksopstand 'Quaye werelt' doorbraak Burchtmuur Zakstraat en Zakbrug godshuis Almares |
1477: 'Quaye werelt'. [prims-asia41, p.45].
Literatuur: De "quaey werelt" of de Antwerpsche volksopstand van 't jaar 1477 / J. van Bree. - Antwerpen : Boucherij, s.n. - 55 p. : ill. - [SBA : K 110311]
|
1479 burgemeester: Reinier van Ursel (6x) |
1479: Reinier van Ursel zesmaal binnenburgemeester tussen 1479 en 1492 |
1480 huizentelling klimaat: strenge winter Sint-Lucasgilde + rederijkers |
1480: De stad Antwerpen telt ca. 5.600 huizen. De bevolking van de 11 kloosters, 6 gasthuizen en 12 godshuizen wordt op een 400-tal geraamd. Het begijnhof telt 70 personen. [prims-addeh-1951, p.373].
|
1481 Onze-Lieve-Vrouwekerk boekdruk in Antwerpen meelschaarste aankoop Burchtgracht |
1481: Sloop van de laatste resten van de vroegere Onze-Lieve-Vrouwekerk.
|
1482 klimaat: strenge winter |
1482: Schelde toegevroren. [Prims-GvA, Kronijken 1477-1555]. « Anno 1482 "waest eenen bysteren somer van couden, hagel, blixem ende donder, al of 't winter geweest hadde, soo dat gheen vruchten tot rypheyt en quamen". Den 29n october deden de erfgenamen van Klaes Van Nieuwenhoven, te Brugge, twaelf maten gebakken graen uitdeelen, hetwelk zulk eenen toeloop verwekte, dat zeven arme menschen aen de poort van het sterfhuis werden versmacht en vertreden (3). (3): W. VAN HEYST, "D'Boek der Tyden", ad. Am. 1483, bl.230.; REYGENBERCH, "Chronyke van Zeeland", blad.218; "Chronyke van Vlaenderen", II.Deel, bl.603 en 606. » [torfs-honger-1864, p.360]. |
1483 exotisme klimaat: koude zomer |
1483: Een olifant 'en een wildeman die niet sprak' in Antwerpen aangekomen. [Prims-GvA, Kronijken 1477-1555]. |
1485 Beurs (handelsbeurs) militaire operatie tegen Vlaanderen herstel tolvrijheid Sint-Jorisprocessie |
1485 (ca.): Oprichten door de Stad van een eerste functioneel beursgebouw, vandaag gelegen Hofstraat 15. Dit in vervanging van het ervoor in gebruik zijnde huis 'de borse' gelegen aan de actuele Oude Beurs. Op de binnenplaats hiervan kwamen tot die datum de kooplieden voor hun beurstransacties bijeen. [vdw-1977, p.354].
|
1486 bevolking: ca. 40.000 ontvangst Keizer Frederik |
1486: Antwerpen telt een 40.000 tal inwoners. [wit_17, p.400]. |
1487 pest 'den zoeten naam Jhesus' gilden en ambachten: turfdragers fortificatiewerken muntslag Maximiliaan |
juni 1487: Einde van een pestplaag in Antwerpen. « In Junio cesseerde de pest alhier, met briefkens te plakken op de deuren van de huizen waarop de naam Jhesus was geschreven. » [Prims-GvA, Kronijken 1477-1555]. – « In 1487 bestrijdt men de pest door op de deuren der huizen een brief met "den zoeten naam Jhesus" aan te brengen. Het voert tot bijzondere devotie. Vele Antwerpsche huizen of erven zullen voortaan aldus heeten. » [PRIMS, Fl. : "Antwerpsche altaarstudiën: een overzicht", (Antwerpen), (1939), p. 30. (Overdruk "Bijdragen tot de geschiedenis", juli-september 1939)].
|
1488 handel: Venetië Sint-Barbaragodshuis |
1488: Twee met goederen geladen Venetiaanse galeien meerden aan de Antwerpse rede. [Prims-GvA, Kronijken 1477-1555]. <zie 1318 >
|
1489 gilden en ambachten: kolveniers |
1489: Oprichting van de Kolveniersgilde, Walr. Draeck als de eerste hoofdman. Papegaaischieten op de Huidevetterstoren. [Prims-GvA, Kronijken 1477-1555].
|
1490 hotel Immerseel gilden en ambachten: schermers overwelving Meirbrug handel: Venetië Herentalse Vaart |
1490: Jan van Immerseel, markgraaf van Antwerpen, laat door Dominicus de Waghemakere (ca. 1460 - 1542) in de Lange Nieuwstraat het hotel Immerseel bouwen. In 1497 volgt de Bourgondische kapel. [thys-rues-1873, p.239]; [thys-straten-1893, p.281]. <zie 1497 >
|
1491 burgemeester klimaat: strenge winter toren Sint-Jacobskerk bouw Houtkaai en Hooiwerf Witzusters |
1491: Koenraad Pot († 1511, zonder afstammelingen; zoon van Pieter), buitenburgemeester. [Guicc-idyll-1987, n296, p.68].
|
1492 bouw Schijnbrug Minderbroederskerk muurschilderingen Onze-Lieve-Vrouwekerk brand in Sint-Lambertuskerk brand in Begijnhof |
1492: Een stenen brug wordt over de rivier Schijn gelegd. [Prims-GvA, Kronijken 1477-1555].
|
1493 bouw Gratiekapel bouw kapel H. naam Jesus bouw Cellebroederskapel |
1493: Begin van de werken aan drie kapellen op diverse locaties: Gratiekapel, kapel van de H. Naam Jesus en kapel van de Cellebroeders. [Prims-GvA, Kronijken 1477-1555].
|
1496 haardtelling bevolking: ca. 47.000 specerijenstapel |
1496: Haardtelling (telling van het aantal 'haardsteden') [schmook-rid-1971, p.97]; [tekstueel: willems-onderzoek-1828, p.239-264].
|
1497 bouw Bourgondische kapel |
1497: In de Lange Nieuwstraat wordt een huiskapel, de zgn. de Bourgondische kapel, gebouwd ter gelegenheid van het huwelijk van Filips de Schone met de Spaanse prinses Johanna (de Waanzinnige). [thys-rues-1873, p.239]; [thys-straten-1893, p.281]. <zie 1490 > |
1498 refuge Sint-Bernardusabdij |
1498: Aan de huidige Schoenmarkt beschikte de Sint-Bernardsabdij van Hemiksem vanaf het begin van de 14de eeuw over een refugehuis. In 1498 werd het bestaande gebouw vervangen door een stenen refugium. Waarschijnlijk bestond het geheel toen al uit een aantal gebouwen gegroepeerd rond een binnenplein. <Later: Bisschoppelijk paleis, zie 1778 + foto links > |
1498 reglementering bedelarij verplaatsing Vierschaar |
1499: De Antwerpse stadsoverheid acht het nodig verbodsbepalingen te treffen tegen het meer en meer aangroeiend aantal landlopers (m/v) en bedelaars:
« Alzoo dagelijks binnen de stad, vooral binnen de twee jaarmarkten, en hoe langer hoe meer, vele ribouden en ghyleers (bedelaars) verkeeren en 's nachts op de straat als beesten liggen ten grooten nadeele van de ingezetenen en van de politie van de stad, zoo is gesloten, dat zoo wat riboude, ghyleer of riboudstere daar zij, of ook binnen de stad, 'ghylen' gaande langer dan drie dagen, dat men die terstond in den steen (gevangenis) leiden zal, en binnen den derden dag op het pelderijn doen zetten, en terstond daarna met roeien uit de stad doen slaan, en binnen het jaar daarna niet weder binnen de stad komen.» [SAA: Gebodboek van de keurmeesters, in: prims-asia36, p.287]. [zie ook: 1531, oprichting vondelingentehuis].
|
1500 bevolking: ca. 40.000 verplaatsing IJzerwaag |
1500: Antwerpen telt ca. 40.000 inwoners.
|